Dijital Dünyada Ekran Kullanımı: İlkokul 4. Sınıf Öğrencileri Üzerinde Yapılan Çarpıcı Araştırma
Millî Eğitim Bakanlığı tarafından yürütülen kapsamlı araştırma, Türkiye genelindeki ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin dijital ekran kullanımı alışkanlıklarını ortaya koydu. Dijital çağda büyüyen çocukların ekranla ilişkisi, aileler ve eğitimciler için önemli ipuçları barındırıyor. Bu makalede, araştırma bulgularını detaylandırırken, sağlıklı dijital alışkanlıklar oluşturmanın yollarını da ele alacağız.
Çocuklar Dijital Cihazları En Çok Ne İçin Kullanıyor?
Araştırma sonuçları, dijital cihazların sadece eğlence amaçlı değil, aynı zamanda öğrenme sürecinde de aktif olarak kullanıldığını gösteriyor. İşte çocukların ekran karşısına geçme nedenleri:
🔍 Araştırma Yapmak (%15,2): Öğrenciler bilgiye ulaşmak için dijital kaynaklara yöneliyor.
📚 Ödev Yapmak (%13,9): Eğitim teknolojileri, dersleri destekleyici araçlar olarak günlük yaşamda yer buluyor.
🎮 Oyun Oynamak (%12,1): Özellikle tablet ve akıllı telefonlar, dijital oyunlar için vazgeçilmez hale gelmiş durumda.
Günlük Ekran Süresi Ne Kadar?
Araştırmaya göre, 4. sınıf öğrencileri günde ortalama 2 ila 3 saat arasında ekran başında vakit geçiriyor. Bu süre, pandemi sürecinde artan uzaktan eğitim ve çevrimiçi içeriklere erişimle daha da yaygınlaştı.

Uzun Süreli Ekran Kullanımının Etkileri
Dijital cihazlar, çocukların hayatında artık kaçınılmaz bir gerçek. Ancak kontrolsüz kullanım bazı riskleri de beraberinde getiriyor:
- 🎓 Akademik Performans
Uzun süreli ekran maruziyeti, dikkat dağınıklığı ve motivasyon kaybına neden olabiliyor. Bu da öğrencinin ders başarısını olumsuz etkileyebiliyor. - 🧠 Zihinsel ve Duygusal Gelişim
Araştırmalar, aşırı ekran süresinin sosyal becerilerin gelişimini sınırlayabileceğini gösteriyor. Sanal dünyada fazla vakit geçirmek, empati kurma ve yüz yüze iletişim becerilerini zayıflatabiliyor. - 🏃♂ Fiziksel Sağlık
Ekran karşısında uzun süre hareketsiz kalan çocuklarda duruş bozuklukları, göz yorgunluğu ve uyku problemleri gibi sağlık sorunları gözlemlenebiliyor.
Aileler İçin 5 Altın Tavsiye
Ailelerin çocukların ekranla sağlıklı bir ilişki kurmasına destek olmaları büyük önem taşıyor. İşte MEB araştırması ışığında ebeveynler için öneriler:
⏱ Ekran Süresini Sınırlandırın: Günlük ekran süresini yaşa uygun şekilde belirleyin.
🎯 Amaç Odaklı Kullanımı Teşvik Edin: Dijital cihazları sadece oyun değil, araştırma ve öğrenme amaçlı kullanmaları için yönlendirin.
🧩 Alternatif Aktiviteler Sunun: Kitap okuma, açık hava oyunları, aile içi sohbet gibi etkinliklerle denge kurun.
🕵♀ İçerik Takibi Yapın: Hangi uygulamaları kullandıklarını ve hangi siteleri ziyaret ettiklerini düzenli olarak gözden geçirin.
💬 Dijital Farkındalık Konuşmaları Yapın: Çocuğunuzla internetin faydaları ve riskleri üzerine açık sohbetler gerçekleştirin.